Essenlandschap Honesch bebouwen gruwel van de landschapshistoricus: ‘Heel slecht idee’

HAAKSBERGEN – Bewoners van de Honesch maken zich grote zorgen over de bouwplannen van de gemeente in het essenlandschap aan deze kant van Haaksbergen. Ze zeggen dat de gemeente er alles aan doet om de grote cultuur historische waarde van de es af te zwakken om te kunnen bouwen. ”Volgens provinciaal en gemeentelijk beleid kan je niet op essen bouwen”, aldus woordvoerder Albert Brouwer namens inwoners.

Ze hebben gerenommeerd landschapshistoricus en hoogleraar Theo Spek in de arm genomen om het essenlandschap van de Honesch te beoordelen en die is stellig in z’n conclusie: ”Het gaat hier om een authentiek essenlandschap”, verzekert hoogleraar Spek aan de Universiteit van Groningen. ”De laatste 1200 jaar is het essenlandschap onaangeroerd gebleven. Daarmee is het authentiek en van grote cultuurhistorische waarde, zozeer dat zo’n gebied uit respect naar vroegere bewoners en huidige bewoners onaangeroerd moet blijven. Het zijn de schatkamers van onze geschiedenis. Er liggen vaak hele boerendorpjes onder deze essen verborgen.”    

Bewoners van de Honesch geven desgevraagd aan dat ze ook belang hebben bij het handhaven van de beschermende status, omdat met nieuwebouw in dit gebied hun woongenot wordt aangetast. Maar ze verzekeren dat het principiële bezwaar vele malen zwaarder weegt. “Er wordt een loopje met het eigen beleid genomen of op z’n zachts gezegd doet de wethouder de ene na de andere poging om de cultuurhistorische waarde van de es af te zwakken”, meldt Brouwer namens de bewoners. ”In dat proces zijn we de afgelopen maanden tegen stuitende zaken opgelopen. De raad staat erbij en kijkt ernaar. Dat steekt nog het meest. De es was ineens van ‘gemiddelde waarde’, zo had de wethouder verzonnen. En zo blijft hij steeds weer proberen ons buiten spel te zetten.”

‘Gemiddelde waarde’
Hoogeleraar Spek heeft vaker met het juridische bijltje gehakt als het om het behoud van waardevolle essen gaat. ”Door de jaren heen heb ik heel wat processen  meegemaakt en ben meermaals bij rechtszaken betrokken geweest. Dat de Haaksbergse politiek nu met een es van ‘gemiddelde waarde’ om de hoek komt kijken, heb ik niet eerder meegemaakt. Het kan ook helemaal niet. Het is een es of het is geen es. Je bent ook niet een beetje zwanger; een vrouw is dat wel of niet. Die vergelijking gaat hier helemaal op. We hebben het hier over een es met alles erop en eraan.”

Alternatieve locaties
De buurt heeft met een 30 pagina’s tellende document van de hand van Albert Brouwer een oproep gedaan aan de gemeenteraad van Haaksbergen zich goed te beraden. Daarin worden alternatieve bouwlocaties opgevoerd, wordt het college verweten met twee monden te spreken en komt de diaconie voorbij als belanghebbende grondeigenaar bij de verkoop van bepaalde percelen op en rond de Honesch. Brouwer doet namens inwoners een dringende oproep aan de gemeenteraad: ” We vragen de raad juiste besluiten te nemen door belangrijke bijlagen in ambtelijke stukken aan te laten passen. Dat levert uiteindelijk een solide basis op voor een concreet omgevingsplan dat toetsing door de provincie en eventueel door de rechter kan doorstaan.”

Kansrijk
Hoogleraar Spek geeft de inwoners een gerede kans op succes als het op een zaak aankomt. ”De beschermende status hangt aan beleidsmatige afspraken en is niet bij wet vastgelegd. Maar zowel gemeentelijk als provinciaal beleid weegt zwaar. Hoe zwaar, dat hangt vaak af van de bestuurders van dat moment en wat de belangen zijn. Dat er moet worden gebouwd staat vast, maar in Haaksbergen zijn voldoende alternatieven.”  

Beekdal
”Bovendien maak ik me zorgen over het gehele beekdal van de Buurserbeek. De es bestaat uit een hoger geleden noordelijk deel een lager zuidelijk deel. Als je op het lager gelegen deel toestemming geeft voor woningbouw, is het hek van de dam. Dan verkwansel je niet alleen de es, maar ook nog eens het kwetsbare natuurgebied langs de waterstroom. Het is simpelweg een heel slecht idee om in dit essenlandschap uit te breiden.”

Reactie gemeente op uitbreiding Honesch:
 ‘Niet op essen bouwen, wel in essenlandschap’

HAAKSBERGEN – De gemeente reageert naar aanleiding van het artikel in deze uitgave van Rond Haaksbergen als volgt  op de vraag  in welke mate ze het Provinciaal beleid volgt als het op bouwen op essen gaat. Ze geeft daarbij aan dat het uitmaakt of het om bouwen op essen gaat of bouwen in een essenlandschap.

”Wij volgen het beleid van de provincie. Dat houdt in dat we niet bouwen op essen. Ook in de Honesch bouwen we niet op essen, wél in het essenlandschap. De provincie heeft aangegeven dat dit mag, mits we voldoen aan twee voorwaarden. Ten eerste moet de bebouwing goed passen in het landschap. Ten tweede moeten we rekening houden met gebiedskenmerken, zoals openheid van het landschap en reliëf, oftewel hoogteverschillen.”

Discussie
De gemeente heeft een perceel aangeboden gekregen (s 106), waarover discussie is geweest of het wel of geen es zou zijn. ”Daarvan heeft het college aangeven dat hierop niet gebouwd zal worden. Deze bewuste es is ook niet opgenomen in het addendum toevoeging bij de structuurvisie. We hebben ten tijde van de commotie rond de es een extern bureau onderzoek laten doen. We hebben gevraagd uit te zoeken of het een es is of niet.”

 Niet meer relevant
”Uit onderzoek van het bureau blijkt dat het een es is die gemiddeld waardevol is. Dat is de kwalificatie die zij er aan gegeven hebben. Feitelijk is dit niet meer relevant, omdat het college heeft besloten er niet te gaan bouwen.”