Enkele vragen over bouwen aan de randen

Eind vorig jaar brachten burgemeester en wethouders naar buiten dat nieuwbouw aan de randen van Haaksbergen mogelijk moet worden. Veel mensen in Haaksbergen, Buurse en Sint Isidorushoeve zijn op zoek naar een woning. Jongeren die uit huis willen, senioren die willen doorstromen naar een kleinere woning of mensen met een beperking die onder moeders vleugels uit willen om met begeleiding zelfstandig te wonen. Tegelijkertijd zijn er ook mensen die zich afvragen of nieuwbouw aan de dorpsrand wel zo nodig is. Want we willen toch ons mooie buitengebied koesteren? Om uit te leggen wat de plannen van het college zijn leggen we wethouders Jan-Herman Scholten en Johan Niemans – verantwoordelijk voor respectievelijk woningbouw en bedrijvigheid – enkele vragen voor.

Het college wil nieuwbouw aan de groene randen van Haaksbergen, Buurse en Sint Isidorushoeve. Waarom eigenlijk?
“Laat ik beginnen met één ding helder te krijgen”, stelt wethouder Niemans. “Bouwen is géén keuze. Het moet! De vraag is enorm”. Wethouder Scholten vult aan: “We zijn niet over één nacht ijs gegaan. We hebben uitgebreid onderzoek gedaan. Inwoners bevraagd, met experts gesproken, trends, ontwikkelingen en wetgeving bestudeerd en dit vertaald in een woonvisie. Ook ondernemers hebben we ondervraagd. Bedrijven die willen uitbreiden of verhuizen kunnen we op dit moment geen bouwkavel aanbieden. Klip en klaar is dat we ruimte nodig hebben om te bouwen. Maar de ruimte binnen de bebouwde kom is schaars. Natuurlijk benutten we de mogelijkheden die er zijn, maar sommige van die locaties in de kernen zijn pas over jaren beschikbaar.” 

Is dat erg?
“We kunnen niet wachten. Een 24-jarige die graag wil samenwonen doet dat ook niet. Die gaat z’n heil buiten Haaksbergen zoeken”, vervolgt Scholten. Niemans: “Iedereen kan zich voorstellen dat dit niet goed is voor de leefbaarheid en de voorzieningen in onze dorpen. Want als jonge mensen en gezinnen wegtrekken heeft dat gevolgen. Denk aan kleinere schoolklassen,  afnemende ledenaantallen bij sportverenigingen, bussen die onze dorpen minder vaak aandoen of de middenstand die z’n boterham niet meer kan verdienen. Haaksbergen – en zeker ook Buurse en de Hoeve – heeft huizen nodig. Omdat het inwoners nodig heeft om leefbaar te blijven.” En moet er dan per se aan de randen gebouwd worden? Niemans gaat verder: “Het is niet ons doel om aan de randen te bouwen. Het is ons doel om iedereen een dak boven het hoofd te bieden.”

Wat moet er dan gebouwd worden?
“De komende tien jaar hebben onze dorpen een kleine 900 woningen nodig”, zegt wethouder Scholten. “Daarbij moeten we zorgen voor een goede balans in het woningaanbod. De verdeling die we in Twente hebben afgesproken is 30% sociale huurwoningen, 40% betaalbare huur- en koopwoningen en 30% woningen in de vrije sector. Maar kijk eens om je heen. Haaksbergen telt een heleboel mooie, vrijstaande huizen en ruime twee-onder-een-kapwoningen. We hebben écht een inhaalslag te maken als het gaat om kleine, betaalbare koop- en huurwoningen.” Dat Haaksbergen niet zit te wachten op hoge flats weet Niemans. “Uit de woonvisie kwam naar voren, dat de meeste inwoners graag een huis met een tuin hebben. En dat er vooral kleine, betaalbare woningen nodig zijn is niet meer dan logisch. Er zijn immers steeds minder mensen per huishouden. Dit is een trend die doorzet.” 

Waarom moet er aan de randen gebouwd worden. Dat kan toch ook binnen de bebouwde kom?
“We hebben een voorkeur voor bouwen binnen de bebouwde kom”, zegt Scholten. “We zijn met woningbouwprojecten bezig op plekken die vrij komen, doordat bijvoorbeeld een school of bedrijf vertrokken is. Maar, we weten nu al dat dit niet voldoende ruimte oplevert. Bovendien gaat het in enkele gevallen om jarenlange procedures, waarbij we niet weten of woningbouw uiteindelijk is toegestaan. Met dit besef heeft de gemeenteraad het college gevraagd te kijken of er aan de randen van Haaksbergen bijgebouwd kan worden” Niemans voegt toe: “We hebben alle randen van Haaksbergen, Buurse en de Hoeve bekeken. Dus 360 graden rondom. Daar kwamen gebieden uit, die landschappelijk de meeste kans op verbetering hebben. Daarmee zeggen we niet dat hier ook daadwerkelijk woningbouw komt. Er wordt namelijk nog onderzocht of dat milieutechnisch en financieel gezien ook echt kan.”

We hebben een prachtig buitengebied. Wat betekent dit voor het groene karakter van Haaksbergen?
Scholten is behalve voor woningbouw ook verantwoordelijk voor natuur. “Wij willen heel zuinig zijn op ons groene buitengebied. Daarom zullen we mooie essen, beekdalen, houtwallen en bossen ontzien. Dat wat Haaksbergen typeert laten we intact.” Niemans toont enkele kaarten van Haaksbergen van lang geleden. “De oorspronkelijke landschapselementen van toen, met houtwallen en hagen, willen we weer terug laten komen. We gaan juist extra bomen en bosschages toevoegen aan het landschap”, aldus Niemans. “In onze visie moeten de nieuwe woningen omringd worden door natuur”, zegt Scholten. “We willen een zachte overgang van nieuwbouw naar natuur.”  

Hoe is er gereageerd op de plannen?
“De bijeenkomst die we hebben georganiseerd werd goed bezocht. Vooral door mensen die aan de randen wonen. Daar zaten kritische bewoners bij die zich zorgen maken. Hun mening is belangrijk,  want nog niets is in beton gegoten. We worden van de andere kant ook vaak  aangesproken door mensen die een huis zoeken. ‘Komen er ook woningen voor mijn kleinkinderen?, vroeg me laatst zelfs een grondeigenaar. En er bellen makelaars namens grondeigenaren die willen verkopen. Al met al speelt er veel”, weet Niemans.

Met de Wet Voorkeursrecht Gemeenten heeft de gemeente het eerste recht van koop gevestigd. Waarom?
Niemans: “Daarmee willen we grip en regie houden op welke woningen er gebouwd worden en voorkomen dat speculanten de gronden opkopen om er woningen in het dure segment te bouwen. Dat is juist iets wat we niét willen. Een eigenaar is overigens niet verplicht om de grond te verkopen. Pas op het moment dat een grondeigenaar verkoop overweegt, komt de gemeente in beeld. Hij krijgt dan een marktconforme prijs aangeboden.”

Hoe gaat het nu verder?
“Inwoners hebben zienswijzen kunnen indienen. Die gaan we bestuderen. Deze kunnen aanleiding zijn om onze visie en de besluiten over de Wet Voorkeursrecht Gemeenten bij te stellen”, zet Scholten uiteen. “Ondertussen vinden er zoals gezegd nog technische onderzoeken plaats. Nadat de visie door de gemeenteraad is vastgesteld en we de uitkomsten van de onderzoeken hebben, gaan we de meest geschikte locaties uitwerken in concrete plannen. Inwoners kunnen dan opnieuw reageren. Het zal nog een tijd duren voordat de eerste schop de grond in gaat. Na de Hassinkbrink is nog maar mondjesmaat gebouwd. Het is nu tijd om op het gaspedaal te trappen en te zorgen voor huizen die passen bij Haaksbergen en onze kerkdorpen.”

Meer informatie over dit onderwerp – waaronder de zoekgebieden – is te vinden op haaksbergen.nl/bouwenaanderanden

Op de foto: De wethouders Jan-Herman Scholten (links) en Johan Niemans op de es tussen de Buurserbeek en de Buurserstraat, waar – in tegenstelling tot wat sommige mensen denken – niet wordt gebouwd. Mooi, karakteristiek landschap wordt ontzien.