Column Ton van Rijswijk

Gelukkig nieuwjaar

Het is vanzelfsprekend om mijn eerste column van 2025 “op te hangen” aan een nieuwjaarswens. Ik begin dus met u allen een gelukkig, inspirerend, welvarend, veilig en vooral gezond nieuwjaar te wensen. En realiseer mij meteen, dat ik u wel heel veel goed toe wens. Bijna niet haalbaar zoveel moois. Maar laten we de lat hoog leggen. Geluk is een betrekkelijk gevoel, voor iedereen verschillend. Het “gemiddelde” geluksgevoel in Haaksbergen zit wel goed zo blijkt uit diverse onderzoeken, maar een gemiddeld cijfer zegt niet zoveel, het gaat om de afwijkingen van het gemiddelde. En juist op de afwijkingen naar beneden, de mensen, die zich minder gelukkig of zelfs puur ongelukkig voelen, is mijn wens van toepassing. Inspirerend 2025, hoe moet dat voor elkaar komen? Inspiratie moet “van boven” komen, van degenen, die met gezag en bestuur belast zijn. De regering moet inspirerend zijn op landelijk niveau, moet de burgers “meenemen” naar een nieuwe en betere toekomst, moet de mensen daarbij betrekken. Tot op heden heb ik daar geen hoge verwachtingen van, maar wellicht gaat er nog iets gebeuren. We zouden kunnen beginnen op lokaal niveau: een college van B&W kan wellicht het woord inspiratie toevoegen aan het gemeentelijk woordenboek en een serie onbegrijpelijke en dus overbodige woorden schrappen uit het dagelijks taalgebruik. Zelfs een college, zelfs een gemeenteraad, zelfs ambtenaren, ze kunnen stuk voor stuk meer inspiratie bieden aan de bevolking.  Door een ander taalgebruik, door een betere woordkeuze, door het uitbannen van woorden en zinnen, waar de luisteraar en/of toehoorder van wegduikt. Gewoon door het duidelijker te zeggen dus.

Een veilig nieuwjaar, hoe krijgen we dat voor elkaar? Als je het wereldbeeld voor ogen neemt, word je een beetje moedeloos: oorlog in het midden oosten, oorlog in Oekraïne, voorzichtige vooruitgang, maar nog veel onzekerheden in Syrië, ook op andere plekken in Afrika veel dreiging en vluchtende bevolkingsgroepen, echte veiligheid in de hele wereld is nog steeds niet ontstaan na de tweede wereldoorlog. Terwijl we dat met z’n allen wel hoopten. Zelfs in ons land is het steeds minder veilig geworden, als je kijkt naar het aantal moorden en aanslagen. Ook in ons land worden “de lontjes steeds korter” en de gemiddelde vaardigheid om meningsverschillen op te lossen door het voeren van redelijke gesprekken is aanmerkelijk gedaald. Laten we in 2025 weer gewoon met elkaar in gesprek gaan als we een verschil van mening hebben. En kijken of we elkaar weer kunnen overtuigen met argumenten in plaats van met cobra’s. En laten we elkaar weer eens in de ogenkijken in plaats van meteen in de verbale aanval te gaan op sociale media, waar een goede discussie niet de basis vormt van besluitvorming. Vooral Twitter (X) manifesteert zich steeds meer als een “verbaal oorlogsgebied”.

Een gezond nieuwjaar, hoe bereik je dat dan? Stoppen met roken, verkeerd eten en teveel drinken, het zijn simpele voornemens, die makkelijk uitvoerbaar zijn. Als je wilt tenminste. We hebben naar mijn mening en ervaring best een goed functionerende gezondheidszorg, maar we moeten er geen blijvende oplossingen van verwachten als we zelf niet meewerken of ons leven leiden dwars tegen alle zinnige adviezen in. Ook al gedraag je je goed in het verkeer, je kunt  altijd nog een beroep doen op de ANWB als je pech hebt. Dat geldt ook voor de zorg: als je pech hebt, kun je altijd nog en beroep doen op de zorg. Gezondheid hebben we, gedeeltelijk, zelf in de hand.

Ton van Rijswijk